Zadržavanje vozača koji su isključeni zbog psihofizičkog stanja
Član 49.
Mera zadžavanja odrediće se vozaču kod koga je utvrđeno da je u teškom, veoma teškom ili potpunom alkoholisanom stanju ili pod dejstom psihoaktivnih supstanci, do otrežnjenja, a najduže dvanaest sati, ili vozaču koji odbije da se povrgne ispitivanju na prisustvo alkohola, odnosno psihoaktivnih supstanci.
Mera zadržavanja može se primeniti na vozaču pod dejstom alkohola kod koga je utvrđena i manja sadržina alkohola u krvi ako izražava nameru, odnosno ako postoji opasnost da će nastaviti sa upravljanjem vozilom nakon što je isključen iz saobraćaja.
Izražavanje namere, odnosno da postoji opasnost da će nastaviti sa upravljanjem vozilom, u smislu ovog pravilnika, smatra se kada vozač sedne za točak upravljača, uključi motor u rad, odnosno preduzme drugu sličnu radnju, te svojim ponašanjem ili radnjama pokazuje očiglednu nameru da će nastaviti sa upravljanjem vozilom odnosno da neće postupiti po naredbi o isključenju iz saobraćaja.
Policijski službenik zadržava vozača u službenim prostorijama policije za zadržavanje ili u za to određenim prostorijama nadležnih organa pravosuđa.
Policijski službenik koji vrši zadržavanje odgovoran je za bezbednost lica prilikom dovođenja, zadržavanja i izručenja nadležnom organu, odnosno do puštanja na slobodu.
Policijski službenik je koji je odredio zadržavanje, na zahtev zadržanog lica, o zadržavanju obavesti će njegove najbliže, njegovog poslodavca, nadležni organ starateljstva ako je potrebno obezbediti zaštitu ili staranje o detetu ili drugim licima o kojima se stara zadržano lice. O zadržavanju treba obavestiti ministarstvo spoljnih poslova ako je stranac zadržan, odnosno vojnu policiju ako je vojno lice zadržano.
Vreme zadržavanja se računa od trenutka kad je lice dovedeno. Po završenom zadržavanju, ukoliko postoje opradani razlozi, lice se dovodi-izručuje nadležnom organu.
Naredbu o zadržavanju donosi rukovodilac organizacione jedinice koja vodi postupak sa zadržanim licem, (načelnik Uprave-odeljenja, komandir, zamenik komandira, odnosno pomoćnik komandira SPI, PS, PI).
Naredba o zadržavanju saopštava se zadržanom licu uz potpis.
Zadržano lice ima pravo da u skladu sa Zakonom o prekršajima, protiv odluke donete u prvom stepenu, odnosno presude prekršajnog suda, izjavi žalbu drugostepenom organu, odnosno Višem prekršajnom sudu.
Ako se u istom prostoru za zadržavanje zadržava više lica, mogu se zadržati samo lica istog pola.
Bolesno ili povređeno lice kome je očigledno potrebna lekarska pomoć ili lice koje pokazuje znakove težeg trovanja alkoholom ili kojim drugim sredstvom ne može se zadržavati u prostorijama za zadržavanje. Ovim licima mora policijski službenik koji vrši zadržavanje da obezbedi prevoz u zdravstvenu ustanovu gde će im biti pružena lekarska pomoć.
Kada zadržano lice samo zahteva lekarsku pomoć policijski službenik će potrebnu pomoć omogućiti u prostorijama za zadržavanje ili obezbediti prevoz do najbliže zdravstvene ustanove.
Zadržavanje vozača kod koga postoji namera za dalje činjenje prekršaja, i mere za obezbeđenje prisustva vozača koji može izbeći odgovornost za prekršaj
Član 50.
Policijski službenik dovešće nadležnom organu za prekršaje vozača koji je zatečen u činjenju prekršaja i koji izražava nameru za dalje činjenje prekršaja ili vozača koji je nastavio sa činjenjem tog prekršaja.
Ako se dovođenje iz stava 1. ovog člana ne može izvršiti odmah, policijski službenik će zadržati ovo lice, najduže 24. sata.
Zaticanje u činjenju prekršaja i smislu ovog pravilnika, smatra se zaticanje učinioca prekršaja na mestu izvršenja prekršaja ili u neposrednoj blizini tog mesta, u vreme izvršenja ili neposredno posle izvršenja prekršaja.
Izražavanje namere za dalje činjenje prekršaja smatra se kada vozač sedne za točak upravljača i uključi motor u rad, odnosno preduzme drugu sličnu radnju, te svojim ponašanjem ili radnjama pokazuje očiglednu nameru za dalje činjenje prekršaja.
Radi osiguranja izvršenja kazne ili zaštitne mere, odnosno mere bezbednosti, kao i obezbeđenja prisustva u prekršajnom postupku, policijski službenik licu koje nema prebivalište ili stalni boravak u Republici Srbiji, odnosno licu koje bi odlaskom u inostranstvo na duže vreme izbeglo odgovornost za prekršaj, privremeno oduzima putnu ili drugu ispravu za prelazak državne granice.
U slučajevima iz stava 5. ovog člana, o privremeno oduzetoj putnoj ili drugoj ispravi za prelazak državne granice policijski službenik izdaje licu potvrdu koja treba da sadrži: prezime i ime lica, JMBG, državljanstvo, adresa stana, vrsta i broj isprave, dan i čas privremenog oduzimanja, razlog oduzimanja i dr.
Upućivanje na kontrolni zdravstveni pregled
Član 51.
U slučaju da policijski službenik u kontroli saobraćaja na putu zatekne, naiđe ili na drugi način sazna i posumnja da vozač, odnosno instruktor vožnje zbog duševnih ili telesnih smetnji, odnosno nedostataka, da nije u stanju bezbedno da upravlja vozilom, o tome će sačiniti službenu belešku i dostaviti je neposrednom starešini.
Ukoliko se u sprovednom postupku provera iz stava 1. ovog potvrdi sumnja da vozač, odnosno instruktor vožnje nije u stanju bezbedno da upravlja vozilom, zahtev za upućivanje na kontrolni zdravstveni pregled dostaviće se teritorijalnoj organizacionoj jedinici Ministarstva unutrašnjih poslova koja vodi vozača u evidenciji, odnosno organu koji je izdao dozvolu za instruktora vožnje.
U slučajevima iz stava 1. i 2. ovog člana ako je vozač stranac, područna policijska uprava dostaviće obaveštenje o tome nadležnoj organizacionoj jedinici Ministarstva unutrašnjih poslova radi izveštavanja države čiji je organ izdao stranu vozačku dozvolu.
Utvrđivanje prisustva alkohola i/ili psihoaktivnih supstanci kod učesnika u saobraćaju
Član 52.
Policijski službenik podvrgava vozača, instruktora vožnje, kandidata za vozača tokom praktične obuke ili polaganja praktičnog dela ispita za vozača, lice koje nadzire vozača sa probnom vozačkom dozvolom, ispitivača na praktičnom delu vozačkog ispita, lice koje je na prednjem sedištu u motornom vozilu, pešaka koji neposredno ugrožava bezbednost saobraćaja, zbog opravdane sumnje da u organizmu ima alkohola i/ili psihoaktivnih supstanci, ispitivanju pomoću odgovarajućih sredstava (alkometar, droga test i dr.) daje im upute o načinu korišćenja i postupku ispitivanja pomoću odgovarajućih sredstava te ih upozorava na posledice odbijanja podvrgavanja ispitivanju.
Nakon obavljenog ili odbijenog ispitivanja policijski službenik popunjava propisani zapisnik, koji potpisuju kontrolisano lice i policijski službenik koji je obavio ispitivanje.
Ako je kontrolisano lice u takvom stanju da propisani zapisnik ne može potpisati ili odbije potpisati, policijski službenik će i to konstatovati u zapisniku.
Propisani zapisnik iz stava 2. ovog člana ne popunjava se ukoliko je rezultat ispitivanja negativan.
Ukoliko učesnika u saobraćaju iz stava 1. ovog člana iz očigledno opravdanih razloga nije moguće podrvrgnuti ispitivanju odgovarajućim sredstvima, policijski službenik će ga dovesti u zdravstvenu ustanovu radi podvrgavanja stručnom pregledu.
Ukoliko učesnik u saobraćaju iz stava 1. ovog člana osporava količinu alkohola izmerenu odgovarajućim sredstvima policijski službenik će mu omogućiti da na licu mesta podnese pismeni zahtev u propisani zapisnik (u obrazac ,,PMO'') u kome su utvrđeni rezultati ispitivanja, da o sopstvenom trošku bude podvrgnut analizi krvi, krvi i urina ili drugih telesnih materija.
Dovođenje kontrolisanog lica u zdavstvenu ustanovu radi podvrgavanja stručnom pregledu i/ili analizi krvi, krvi i urina ili drugih telesnih materija, policijski službenik vrši sa propisanim nalogom za odgovarajuće ispitivanje.
Prilikom sprovođenja stručnog pregleda i/ili prilikom uzimanja krvi, krvi i urina ili drugih telesnih materija, prisustvuje, po pravilu, policijski službenik.
Stručni pregled ili uzimanje krvi, krvi i urina, ili drugih telesnih materija, odnosno analiza krvi, krvi i urina ili drugih telesnih materija sprovodi zdravstvena ustanova u skladu sa pravilima struke i na savestan način.
Ako je utvrđivanjem sprovedenim prema odredbama ovog člana utvrđeno da je pod dejstvom alkohola i/ili psihoaktivnih supstanci, troškove utvrđivanja snosi učesnik u saobraćaju iz stava 1. ovog člana.
Isključenje vozila iz saobraćaja
Član 53.
Isključenjem iz saobraćaja policijski službenik spreči će kretanje vozila:
1) za koje je pri vršenju kontrolnog tehničkog pregleda utvrđen stepen tehničke neispravnosti - ,,opasna neispravnost'' (ON),
2) kod koga opšte stanje vozila, odnosno kombinacija neispravnosti pojedinih uređaja (uređaja za osvetljavanje puta i svetlosna signalizacija, karoserija, pneumatici, uređaji koji omogućavaju normalnu vidljivost i dr.) ukazuje na stepen opasne neispravnosti i to u slučaju kada nije moguće uputiti vozilo na kontrolni tehnički pregled, prilikom čega policijski službenik sačinjava odgovarajuću foto dokumentaciju,
3) koje ima nepropisno smešten, obeležen ili pričvršćen teret,
4) koje je opterećeno preko svoje nosivosti za više od 5%,
5) ako ne obavlja vanredni prevoz u skladu sa uslovima navedenim u odobrenju o vanrednom prevozu,
6) kojim se vrši probna vožnja suprotno uslovima datim u dozvoli,
7) koje se vuče na nepropisan način,
8) koje ne ispunjava uslove u pogledu dimenzija, najveće dozvoljene ukupne mase ili osovinskog opterećenja, odnosno koje sa teretom premašuje najveće dozvoljene dimenzije (dužina, širina i visina) za pojedine vrste vozila, odnosno kada nema odgovarajuću posebnu dozvolu,
9) vozilo koje ima, suprotno odredbama ovog zakona, ugrađene uređaje za davanje posebnih svetlosnih i zvučnih znakova, a vozač uređaje ne ukloni u roku kojim mu je to određeno naredbom policijskog službenika,
10) koje nije upisano u jedinstveni registar vozila ili mu je istekao rok važenja registracione nalepnice, odnosno potvrde o korišćenju tablica za privremeno označavanje,
11) koje je umesto registarskim tablicama označeno nepropisnim tablicama,
12) kojim se obavlja probna vožnja bez dozvole,
13) koje je registrovano u inostranstvu, a nije osigurano u skladu sa propisima Republike Srbije o obaveznom osiguranju vozila,
14) koje nije podvrgnuto kontrolnom tehničkom pregledu na koji je upućeno,
15) koje nije podvrgnuto merenju osovinskog opterećenja, odnosno ukupne mase na koje je upućeno,
16) koje je pojedinačno proizvedeno ili prepravljeno, a nije izvršeno ispitivanje i izdato uverenje o ispitivanju,
17) koje je prethodno isključeno iz saobraćaja za vreme dok isključenje traje.
Policijski službenik isključiće iz saobraćaja prevozno sredstvo koje ZoBS-a na putevima nije određeno kao vozilo, a kreće se po putu.
Član 54.
Ukoliko u kontroli saobraćaja zatekne ili naiđe na vozilo, odnosno vrstu vozila kome propisom, saobraćajnom signalizacijom i dr. nije dozvoljeno da se kreće tim putem, policijski službenik usmeno će narediti vozaču, da bez odlaganja najkraćim putem napusti taj put.
Ukoliko vozač ne postupi po naredbi iz stava 1. ovog člana, policijski službenik isključiće vozilo iz saobraćaja.
Član 55.
Ukoliko u kontroli saobraćaja zatekne ili naiđe na vozilo, odnosno vrstu vozila koje ne upotrebljava zimsku opremu na putu ili delu puta na kojem je saobraćajnom signalizacijom ili na dugi način utvrđena ta obaveza i time ugrožava ili može ugroziti nesmetano i bezbedno odvijanje saobraćaja, policijski službenik usmeno će narediti vozaču da ih upotrebi.
Ukoliko vozač ne postupi po naredbi iz stava 1. ovog člana policijski službenik isključiće vozilo iz saobraćaja, odnosno, po mogućnosti, uputiće ga na put gde upotreba zimske opreme nije neophodna.
Član 56.
Policijski službenik neće isključiti vozilo, odnosno naložiti otklanjanje razloga za isključenje, na mestu i na način da vozilo ometa saobraćaj, odnosno da ugrožava bezbednost saobraćaja.
Policijski službenik će uručiti vozaču potvrdu o izdatom naređenju o isključenju vozila iz saobraćaja i naložiti vozaču da vozilo ukloni sa kolovoza, ili će narediti vozaču da odveze vozilo, pod nadzorom policijskog službenika, do najbližeg pogodnog mesta, s tim da sa tog mesta vozilo ne sme produžiti vožnju dok traju razlozi zbog kojih je isključeno, odnosno na vozilo će postaviti uređaje kojima se sprečava odvoženje vozila.
Policijski službenik odmah po uručenju potvrde o izdatom naređenju iz stava 2. ovog člana, unosi podatke o isključenju vozila u JIS MUP-a ili podatke prenosi teritorijalno nadležnoj organizacionoj jedinici Ministarstva unutrašnjih poslova, odnosno po poslovima stalnog dežurstva ili ovlašćenom licu radi upisivanja u odgovarajuću evidenciju o isključenju iz saobraćaja.
Član 57.
Policijski službenik isključuje vozilo iz saobraćaja, oduzima registarske tablice i vozaču izdaje potvrdu o tome.
Policijski službenik, uz pristanak vozača, može skinuti registarske tablice.
Ukoliko vozač ne izvrši naredbu da preda registarske tablice policijski službenik će, sa zahtevom za pokretanje prekršajnog postupka, vozača dovesti nadležnom organu za prekršaje, i angažovati stručno lice, da o trošku vozača, skine registarske tablice.
Ukoliko se dovođenje ne može izvršiti odmah, teritorijalno nadležna organizaciona jedinica Ministarstva unutrašnjih poslova doneće naredbu i vozača zadržati najduže 24 sata.
Teritorijalno nadležna organizaciona jedinica Ministarstva unutrašnjih poslova čiji je policijski službenik oduzeo registarske tablice vraća registarske tablice vlasniku, odnosno korisniku vozila, kada utvrdi da su prestali razlozi zbog kojih je vozilo isključeno.
Ukoliko vozač, odnosno vlasnik vozila ne otkloni razloge i ne zahteva vraćanje registarskih tablica, organizaciona jedinica iz stava 5. ovog člana nakon isteka roka od 30 dana od dana isteka važenja registracione nalepnice, oduzete registarske tablice vratiće organu kod kojeg se vozilo vodi u evidenciji.
Član 58.
Policijski službenik određuje privremenu zabranu kretanja vozila ili grupe vozila iza kojih se, zbog spore vožnje stvorila kolona vozila i izdaje naredbu vozaču takvog vozila, da prekine dalju vožnju i vozilo zaustavi na mestu gde ne ugrožava i ne ometa odvijanje saobraćaja, a po pravilu, van kolovoza.
Izuzetno od stava 2. ovog člana policijski službenik može takvo vozilo zaustaviti na kolovozu, na kratko vreme i na preglednom mestu, preduzimajući potrebne mere bezbednosti i uz zaustavljanje vozila iz suprotnog smera, a potom propustiti i ubrzati usporeni saobraćajni tok vozila
Privremena zabrana kretanja vozila odnosi sa na razumno vreme dok traju razlozi i ubrza saobraćajni tok, a najduže od 30 minuta.
Nalagaganje mera za otklanjanje, odnosno sprečavanje nastanka opasnosti na putu
Član 59.
Teritorijalno nadležna organizaciona jedinica Ministarstva unutrašnjih poslova odmah po saznanju i kad utvrdi da postoji neposredna opasnost po učesnike u saobraćaju, narediće upravljaču puta da preduzme mere za otklanjanje neposredne opasnosti koja je nastala usled nedovoljnog održavanja puteva, odnosno koja je iznenada nastala delovanjem kiše, bujice, snega, mraza, vetra i sl kao što su: odroni i nanosi na putu zemlje, kamena, blata, mulja, snega, ugaženi sneg i poledica, oboreno drveće, električni i telefonski stubovi, opasna oštećenja kolovoznog zastora (rupe, ulegnuća, ispupčenja i dr), veća količina vode na kolovozu, propadanje ili ocepljenje dela puta, i sl. ili je opasnost nastala usled: ostavljenih oštećenih, neispravnih i napuštenih vozila na kolovozu, otpalih predmeta sa vozila, ispalih predmeta iz vozila i sa vozila: ugalj, kamen, pesak, šljunak, drvo, metalne šipke, voće, povrće, ulje, nafta i sl. ostalog materijala na putu posle izvođenja radova na kolovozu: beton, asfalt, pesak, šljunak, burad, drveni otpaci, ograda, saobraćajni znakovi i sl. ostataka zemlje i blata naneti od vozila sa zemljane površine ili sporednog zemljanog puta i dr. odnosno da je opasnost nastala usled neispravnog rada uređaja za davanje svetlosnih znakova na putu (semafora), neupotrebljivosti pojedinih saobraćajnih znakova zbog prelepljivanja, zaklonjenosti ili obraslosti od žbunja i drveća, oštećenja na mostovima koja ugrožavaju bezbednost saobraćaja ili druge neposredne opasnosti.
Naređenje iz stava 1. ovog člana teritorijalno nadležna organizaciona jedinica Ministarstva unutrašnjih poslova može izdati usmenim rešenjem i narediti njegovo izvršenje bez odlaganja a na zahtev upravljača puta izraditi rešenje u pismenom obliku u zakonskom roku, odnosno usmeno da objaviti rešenje koje će izdati u pismenom obliku ili izdati pismeno rešenje ili će naređenje direktno uneti u dnevnik rada upravljača puta.
O izdatom naređenju iz stava 1. ovog člana teritorijalno nadležna orgnizaciona jedinica Ministarstva unutrašnjih poslova će obavestiti organ nadležan za nadzor nad stanjem puteva. Upravljač puta izvestiće policiju o preduzetim mera za otklanjanje neposredne opasnosti, odnosno o preduzetim merama da se spreči nastajanje opasnosti na putu.
Ukoliko upravljač puta ne postupi po izdatom naređenju iz stava 1. ovog člana ili ne izvesti teritorijalno nadležnu organizacionu jedinicu Ministarstva unutrašnjih poslova o preduzetim mera iz stava 3. protiv upravljanja puta policija će preduzeti propisane mere, odnoso podneti zahtev za pokretanje prekršajnog postupka.
Ukoliko policijski službenik uoči i utvrdi da se činjenjem učesnika u saobraćaju nalaze predmeti ili materije na putu, odnosno da potiču sa vozila kojim upravlja, narediće licu koje je izazvalo takvu situaciju da te predmete ili materije ukloni sa puta.
Policijski službenik samostalno će ukloniti uočenu prepreku na putu a ako nije u mogućnosti da je ukloni zatražiće pomoć od prisutnih građana ili učesnika u saobraćaju koji se zateknu ili naiđu na to mesto.
Ukoliko prepreku nije moguće ukloniti na način iz stava 5. i 6. ovog člana policijski službenik će informisati neposrednog starešinu ili dežurnu službu i zahtevati da upravljač puta ukloni prepreku, a mesto obezbedi i omogući odvijanje saobraćaja.
Snimanje saobraćaja i učesnika u saobraćaju korišćenjem odgovarajućih sredstava
Član 60.
Snimanjem saobraćaja na putu u svrhu praćenja bezbednosti i protočnosti saobraćaja,ponašanja učesnika u saobraćaju, dokumentovanja saobraćajnih prekršaja i drugih delikata za čije dokazivanje se kao dokaz u odgovarajućem postupku može upotrebiti fotografija ili video zapis, policijski službenik će nastojati, ukoliko je tehnički moguće, da fotografija ili video zapis sadrži podatke o vremenu izvršenja prekršaja (minimum datum i tačno vreme), da se sa istih može nedvosmisleno zaključiti o kom prekršaju je reč, da snimak ima takve tehničke karakteristike da se jasno može videti ceo kadar – okruženje (saobraćajnica, postojeća saobraćajna signalizacija, drugi učesnici u saobraćaju i dr.), odnosno ako je prekršaj učinjen vozilom, da se jasno može identifikovati vozilo.
U svrhu preduzimanja propisanih mera i procesuiranja prekršaja odnosno drugih delikata policijski službenik će učiniocu predočiti fotografiju ili video zapis a ukoliko učinilac nije identifikovan, pribavljene dokaze o učinjenom prekršaju predočiće vlasniku, odnosno korisniku vozila koji je omogućio da se njegovim vozilom učini prekršaj.
Nadležni organi mogu da ovlaste upravljača puta, javno preduzeće i ustanovu za snimanje saobraćaja u svrhu dokumentovanja saobraćajnih prekršaja, ponašanja učesnika u saobraćaju, praćenja bezbednosti i protočnosti saobraćaja, ukoliko uređaji ispunjavaju uslove iz prethodnog stava.
Policijski službenici mogu koristiti vozila sa ili bez spoljnih obeležja policije, sa ugrađenim uređajima kojima utvrđuju prekršaje u saobraćaju (vozilo - presretač), i dok vrše utvrđivanje prekršaja i drugih delikata i njihovo dokumentovanje, na ta vozila se ne odnose odredbe ZoBS-a na putevima o ograničenju brzine kretanja, pod uslovom da se time ne ugrožava bezbednost saobraćaja.
Vozilo - presretač je vozilo sa prvenstvom prolaza kada daje propisane posebne svetlosne i zvučne znake, nakon otkrivanja i dokumentovanja prekršaja, u cilju zaustavljanja vozila i daljeg procesuiranja učinioca prekršaja, odnosno drugog delikta.
Kada je na policijskom vozilu - presretaču ugrađen displej na kome se mogu ispisivati naredbe: »policija usporite«, »stop policija«, »prođite ispred službenog vozila«, »smanjite brzinu«, »policija pratite nas«, »saobraćajna nezgoda«, »opasnost na putu« i sl., policijski službenik će, u cilju zaustavljanja vozila, odnosno izdavanja naređenja, uz davanje propisanih posebnih svetlosnih znakova uključiti i displej s izdatom naredbom.
Privremeno oduzimanje predmeta, odnosno dokaza o učinjenom prekršaju
Član 61.
U kontroli saobraćaja na putu, odnosno u vršenju nadzora policijski službenik može privremeno, od učinioca prekršaja, odnosno drugog delikta ili od lica kod koga se nađu, oduzeti predmete ili ispravu podobnu za dokazivanje protivpravnog ponašanja, radi obezbeđenja dokaza u prekršajnom ili drugom postupku.
U slučaju iz stava 1. ovog člana policijski službenik će licu izdati potvrdu o privremenom oduzetom predmetu tj ispravi, u skladu sa zakonskim odredbama.
Potvrda iz stava 2. ovog člana mora da sadrži podatke o obeležjima i svojstvima po kojima se predmet ili isprava razlikuje od drugih predmeta ili isprava (oblik, veličina, boja, kvantitet, fabričke i druge oznake, serijski broj i dr.) kao i podatke o licu od kojih su oduzeti.
O privremeno oduzetim predmetima koji su upotrebljeni ili su namenjeni izvršenju prekršaja, odnosno koji su nastali izvršenjem prekršaja i kao takvi u prekršajnom postupku predstavljaju dokaz, odlučuje prekršajni sud, odnosno organ uprave nadležan za vođenje prekršajnog postupka.
Oduzetu ispravu iz stava 1. ovog člana, teritorijalno nadležna organizaciona jedinica Ministarstva unutrašnjih poslova, najkasnije 24. sata nakon oduzimanja isprave, dostavlja licu od koga je oduzeta isprava po propisima koji važe za lično dostavljanje.
Oduzimanje obrasca strane vozačke dozvole
Član 62.
Ukoliko se u saobraćaju na putu zatekne vozač koji pored srpske poseduje i inostranu vozačku dozvolu policijski službenik će na licu mesta oduzeti inostranu vozačku dozvolu.
Vozaču iz stava 1. ovog člana koji poseduje dve ili više inostranih vozačkih dozvola policijski služenik oduzeće vozačku dozvolu koja je kasnije izdata.
Vozaču iz stava 1. i 2. ovog člana policijski službenik će izdati potvrdu o oduzetoj vozačkoj dozvoli.
U slučajevima iz stava 1. i 2. ovog člana područna policijska uprava dostaviće oduzetu inostranu vozačku dozvolu nadležnoj organizacionoj jedinici Ministarstva unutrašnjih poslova radi vraćanja državi čiji je organ izdao vozačku dozvolu.
Upućivanje vozila na kontrolni tehnički pregled
Član 63.
Ukoliko se u saobraćaju na putu zatekne vozilo kod koga se u toku kontrole uređaja na vozilu vizuelno/neposrednim opažanjem, uređajima i tehničkim sredstvima i na drugi način posumnja da je tehnički neispravan uređaj za upravljanje ili uređaj za zaustavljanje, odnosno kod koga su u tolikoj meri tehnički neispravni i drugi uređaji i oprema, da mogu ugroziti bezbednost saobraćaja i životnu sredinu, policijski službenik izdaje pismeni nalog za upućivanje vozila na kontrolni tehnički pregled.
Policijski službenik može na kontrolni tehnički pregled uputiti samo vozilo koje je u voznom stanju, odnosno vozilo kod kojeg u saobraćajnoj nezgodi nije došlo do mehaničkih oštećenja uređaja i sklopova od presudnog značaja za bezbedno upravljanje vozilom.
Pismeni nalog obuhvata tehničku neispravnost zbog koje se vozilo upućuje na kontrolni tehnički pregled, kao i naziv privrednog društva u kojem će se taj pregled izvršiti.
Policijski službenik naložiće vozaču, da pod njegovima nadzorom, vozilo odveze do privrednog društva ovlašćenog za vršenje tehničkog pregleda.
Kontrolnom tehničkom pregledu mora prisustvovati policijski službenik a privredno društvo ovlašćeno za vršenje tehničkog pregleda dužno je da o rezultatu kontrolnog tehničkog pregleda, bez odlaganja, obavesti policijskog službenika, odnosno teritorijalnu nadležnu organizacionu jedinicu Ministarstva unutrašnjih poslova čiji je policijski službenik uputio vozilo na kontrolni tehnički pregled.
U slučaju kada isključi vozilo iz saobraćaja zbog tehničke neispravnosti utvrđene na kontrolnom tehničkom pregledu policijski službenik će predočiti vozaču da je dužan, nakon otklanjanja tehničke neispravnosti uređaja zbog kojeg je vozilo isključeno, da vozilo podvrgne vanrednom tehničkom pregledu, po pravilu, u istom privrednom društvu, a ukuliko postoje opravdani ili celihodni razlozi nadležna oranizaciona jedinica Ministarstva unutrašnjih poslova može dozvoliti da se vanredni tehnički pregled izvrši u drugom privrednom društvu ovlašćenom za vršenje tehničkog pregleda vozila.
Ukoliko se vozilo ne podvrgne kontrolnom tehničkom pregledu na koji je upućeno policijski službenik će isključiti vozilo iz saobraćaja.
Upućivanje vozila radi merenja osovinskog opterećenja, odnosno ukupne mase
Član 64.
Ukoliko se u saobraćaju na putu zatekne vozilo kod koga se na osnovu upoređivanja podataka iz saobraćajne dozvole i podataka iz dokumenata koja prate teret u prevozu ili na drugi način posumnja da ne ispunjava propisane uslove osovinskog opterećenja i ukupne mase vozila policijski službenik će narediti da se izvrše merenja ovih karakteristika vozila.
Merenja osovinskog opterećenja ili ukupne mase vrši se mernim uređajima postavljenim na zato odrećenim mestima i/ili u privrednim društvima, odnosno kod preduzetnika koji poseduju odgovarajuće merne uređaje.
Policijski službenik naložiće vozaču da, pod negovim nadzorom, vozilo odveze do mesta gde će se izvršiti merenja.
Merenju tehničkih karakteristika vozila mora prisustvovati policijski službenik a lice koje je izvršilo merenje dužno je da o rezultatu merenja, bez odlaganja, obavesti policijskog službenika, odnosno organ čiji je službenik naredio merenje.
Ukoliko se vozilo ne podvrgne merenju osovinskog opterećenja, odnosno ukupne mase na koje je upućeno policijski službenik će isključiti vozilo iz saobraćaja.
Uklanjanje nepropisno zaustavljenih, odnosno parkiranih vozila
Član 65.
Ukoliko u saobraćaju na putu zatekne parkirano ili zaustavljeno vozilo suprotno zakonskim odrebama policijski službenik usmeno će narediti vozaču, da bez odlaganja ukloni vozilo, i preduzeti propisane mere.
Ukoliko vozač nije prisutan na licu mesta ili je prisutan ali odbije da ukloni vozilo ili je putem video nadzora, odnosno foto zapisa utvrđeno da je vozilo nepropisno parkirano ili zaustavljeno ili zatekne odbačeno vozilo na putu-na mestu na kojem je parkiranje i zaustavnjanje dozvoljeno policijski službenik doneće rešenje u pisanoj formi kojim će naložiti uklanjanje vozila.
Rešenje iz stava 2. ovog člana mora da sadrži: broj pod kojim je doneto, datum donošenja, preciznu lokaciju na kojoj je vozilo zatečeno, pravnu kvalifikaciju prekršaja, tačno vreme u koje je vozilo uočeno i vreme kada je primerak rešenja postavljen na vozilo (uručeno vozaču), pouku o pravnom sredstvu, ime i prezime donosioca rešenja i dr.
Ukoliko vozač ne ukolni vozilo u roku navednom u rešenju policijski službenik izdaće nalog pravnom licu ili preduzetniku, kojima su povereni ovi poslovi, da ukloni vozilo.
Radi utvrđivanja precizne lokacije vozila iz stava 2. ovog člana policijski službenik će izvršiti odgovarajuća merenja, sačiniti skicu lica mesta, ukoliko postoje tehničke mogućnosti fotografisati vozilo u prekršaju u momentu uočavanja i izdavanja naloga za ukanjanje vozila i dr.
U slučaju podnošenja žalbe na prvostepeno rešenje o uklanjanju vozila teritorijalno nadležna organizaciona jedinica Ministarstva unutrašnjih poslova postupiće u skladu sa zakonskim odredbama i u formiranom predmetu pored spisa iz stava 5. ovog člana treba da sadrži: prvostepeno rešenje, nalog za uklanjanje vozila, žalbu, dokaz da je stranci upućen pismeni poziv, izjavu žalioca, izjavu policijskog službenika, službena beleška nadležnog starešine, izjave očevidaca, evenutalno zapisnik o rekonstrukciji ili suočenju i dr.
Premeštanje vozila
Član 66.
Policijski službenik naložiće vozaču, korisniku, odnosno vlasniku da premesti vozilo na pogodno mesto ukoliko vozilo isključenog vozača, odnosno vozilo koje je isključeno iz saobraćaja ometa nesmetano i bezbedno odvijanje saobraćaja.
Naređenje iz stava 1. ovog člana policijski službenik izdaje u slučaju kada se radi o preduzimanju izuzetno hitnih mera radi obezbeđenja javnog reda i bezbednosti. otklanjanja neposredne opasnosti za život i zdravlje ljudi ili imovine, odnosno životne sredine.
U slučaju iz stava 1. i 2. ovog člana, policijski službenik će ukoliko je moguće, na traženje vozača, korisnika, odnosno vlasnika vozila pužiti pomoć pri angažovanju privrednog subjekta osposobljenog za premeštanje vozila.
Ukoliko vozač, korisnik, odnosno vlasnik nije prisutan ili odbije ili nije u mogućnosti da angažuje privredni subjekt, odnosno ukoliko angažuje privredni subjekt koji nije osposobljen da premesti vozilo, policijski službenik će bez odlaganja o tome obavestiti teritorijalno nadležnu organizacionu jedinicu Ministarstva unutrašnjih poslova, odnosno ovlašćeno lice i zahtevati da se angažuje privredni subjekt, da o trošku vozača, korisnika, odnosno vlasnika vozila, da premesti vozilo.
Naređenje iz stava 1. ovog člana policijski službenik može izdati usmeno i naložiti vozaču, korisniku, odnosno vlasniku da premesti vozilo bez odlaganja ili doneti o tome rešenje u pisanoj formi.
Ukoliko je potrebno policijski službenik će regulisanjem saobraćaja obezbediti protočnost saobraćaja na mestu gde vozilo ometa nesmetano i bezbedno odvijanje saobraćaja, kao i prilikom premeštanja vozila.
Prinudno zaustavljanje motornih vozila
Član 67.
Policijski službenik može da upotrebi sredstva za prinudno zaustavljanje motornog vozila radi:
1) sprečavanja bekstva lica koje je zatečeno u vršenju krivičnog dela za koje se goni po službenoj dužnosti;
2) sprečavanje bekstva lica koje je lišeno slobode ili za koje postoji nalog za lišenje slobode;
3) sprečavanje nezakonitog prelaska državne granice;
4) sprečavanja nedozvoljenog pristupa vozilu do objekta ili područja gde se nalaze lica koja ovlašćeno službeno lice obezbeđuje.
Sredstvima za prinudno zaustavljanje vozila smatraju se uređaji za te namene, kao i bodljikave trake i druga namenska sredstva kojima se vozilo u pokretu može prinudno zaustaviti.
Ako je u datoj situaciji moguće, ispred postavljenih sredstava za prinudno zaustavljanje motornog vozila postavljaju se na dovoljnoj udaljenosti prenosivi saobraćajni znakovi zabrana preticanja, obavezno zaustavljanje, i po pravilu, saobraćajne znakove ograničenja brzine na 60 km/h i na 30 km/h, obavezan smer udesno i dr.
Pre postavljanja sredstava za prinudno zaustavljanje vozila policijski službenik će odabrati mesto za postavljanje, i pri tome će imati u vidu gustinu saobraćaja, stanje kolovoza, doba dana, atmosferske prilike, smanjenu vidljivost, kao i potrebu za dodatnom opremom, materijalno-tehničkim sredstvima i dr.
Prilikom prinudnog zaustavljanja motornog vozila mora se voditi računa da se ne ugrozi život i lična bezbednost drugih učesnika u saobraćaju, i pri tome se, po potrebi, mogu angažovati policijski službenici drugih linija rada u policiji, ekipe hitne medicinske pomoći, vatrogasne službe i dr.
Postupanje u slučaju saobraćajne nezgode
Član 68.
Policijski službenik će, odmah po saznanju za saobraćajnu nezgodu (u daljem tekstu: SN) sa povređenim ili poginulim licima obavesti službu hitne medicinske pomoći i izađe na mesto nezgode.
Policijski službenik dužan je da izađe na mesto SN u kojoj je nastala manja materijalna šteta, ako to zahteva jedan od učesnika SN ili lice koje je pretrpelo materijalnu štetu u toj nezgodi i izvrši uviđaj.
U smislu ovog pravilnika pod licem mesta SN podrazumeva se mesto gde je učesnik SN preduzeo radnju ili je bio dužan da je preduzme, mesto gde je nastupila posledica, kao i svako drugo mesto gde se mogu pronaći tragovi, predmeti i učesnici SN.
Član 69.
Ukoliko u SN nastane samo manja materijalna šteta a svi učesnici u SN su prisutni na licu mesta i ni jedan ne zahteva vršenje uviđaja, policijski službenik, odnosno patrola koja naiđe ili se zatekla na licu mesta izvršiće kontrolu vozača i vozila u pogledu ispunjavanja uslova za učestvovanje u saobraćaju.
Ukoliko svi vozači i vozila ispunjavaju uslove za učestvovanje u saobraćaju, policijski službenik, odnosno patrola će popuniti propisanu „službenu belešku…'' a učesnike u nezgodi će podučiti da na licu mesta popune Evropski izveštaj o saobraćajnoj nezgodi i razmene međusobno lične podatke i podatke o vozilu.
U slučaju iz stava 2. ovog člana, ovakva SN se neće unositi u informacioni sistem ministarstva, osim ukoliko se naknadnim lekarskim uverenjem izdatim od strane ovlašćene zdravstvene ustanove konstatuju telesne povrede kod nekog od učesnika u nezgodi.
Ukoliko se kontrolom učesnika u SN utvrdi da najmanje jedan vozač ili vozilo ne ispunjavaju uslove za učestvovanje u saobraćaju, policijski službenik, odnosno patrola će obavestiti dežurnu službu koja će organizovati vršenje uviđaja SN.
Član 70.
Policijski službenik (ili policijska patrola) koji je upućen na lice mesta SN, obezbediće lice mesta u cilju spečavanja nastajanja novih SN; pružiće prvu pomoć povređenima i preduzeće druge mere neohodne za njihovo zbrinjavanje, kao i propisane mere da se: očuva neizmenjeno mesto SN i tragovi koji mogu poslužiti rasvetljavanju SN, pronađe učesnik u SN ukoliko je pobegao sa lica mesta, nepotrebno ne ometa odvijanje saobraćaja, preduzeće i druge propisane radnje i mere.
Upućeni policijski službenik (ili policijska patrola) u stalnom je kontaktu sa dežurnom službom, sve do završetka uviđaja i normalizacije saobraćaja nakon toga.
Član 71.
O izvršenom obezbeđenju lica mesta SN sa poginulim i povređenim licima, odnosno sa materijalnom štetom koja ima obeležje krivičnog dela, popunjava se Izveštaj o obezbeđenju lica mesta SN.
Član 72.
Dežurna služba će obavestiti istražnog sudiju nadležnog suda, odnosno drugo lice ovlašćeno da rukovodi uviđajem, o nastanku SN u kojoj ima poginulih ili povređenih lica ili je nastala veća materijalna šteta, radi vršenja uviđaja. Ukoliko sudija, odnosno lice ovlašćeno da rukovodi uviđajem izađe na lice mesta saobraćajne nezgode, policijski službenik će postupati po njihovim nalozima radi obrade i rasvetljavanja saobraćajne nezgode.
Kada se nadležni istražni sudija, odnosno drugo lice ovlašćeno da rukovodi uviđajem izjasni da neće izaći na lice mesta SN, policijski službenik rukovodi uviđajem SN u kojoj ima poginulih ili povređenih lica ili je nastala veća materijalna šteta.
Uviđajem SN u kojoj je izvršeno krivično delo za koje je propisana kazna zatvora preko 10 godina, rukovodi istražni sudija, odnosno drugo lice ovlašćeno da rukovodi uviđajem.
Dežurna služba će na odgovarajući način obavestiti porodicu nastradalog lica, nadležni vojni organ ako je učestvovalo vojno vozilo, odnosno Ministarstvo: ako je učesnik državni funkcioner, lice sa poslaničkim, diplomatskim, odnosno drugim imunitetom, policijski službenik, strani državljanin ili je učestvovalo vozilo Ministarstva.
Član 73.
Kada policijski službenik rukovodi uviđajem SN može odrediti veštačenja koja ne trpe odlaganja, osim obdukcije i ekshumacije leša.
U slučajevima kada istražni sudija, odnosno drugo lice ovlašćeno da rukovodi uviđajem nije u mogućnosti odmah da izađe na mesto SN, policijski službenik započeće sa vršenjem uviđaja po nalozima nadeležnog starešine, odnosno dežurne službe. Nadležni starešina, odnosno dežurna služba izdaje naloge policijskom službeniku u skladu sa konsultacijama sa istražnim sudijom, odnosno drugim licem ovlašćenim za vršenje uviđaja.
Policijski službenik rukovodi uviđajem SN u kojoj je nastala samo manja materijalna šteta.
Član 74.
Uviđaj se vrši fiksiranjem lica mesta SN: metodom izuzimanja, metodom fotografisanja i video snimanja, merno-grafičkom i verbalnom metodom, u skladu sa pravilima struke i nauke.
Član 75.
Za SN koja za ishod ima poginula i povređena lica i materijalnu štetu koja poseduje obeležja krivičnog dela, formira se predmet koji sadrži: krivičnu prijavu ili izveštaj o SN podnetu nadležnom organu; obavezne elemente uviđajne dokumentacije (zapisnik o uviđaju, skicu lica mesta, situacioni plan, fotodokumentaciju, izveštaj o obezbeđenju lica mesta SN) i ostale priloge značajne za razmatranje i razjašnjavanje SN, koji se mogu obezbediti (video zapis, zapisnik o saslušanju osumnjičenog, izjave učesnika SN, izjave očevidaca SN, službene beleške i dr.).
Član 76.
Za SN samo sa manjom materijalnom štetom koja nema obeležja krivičnog dela, formira se predmet koji sadrži: zahtev za pokretanje prekršajnog postupka, odnosno izveštaj u slučaju nepoznatog učinioca; obavezne elemente uviđajne dokumentacije (zapisnik o uviđaju, skicu lica mesta, odnosno situacioni plan) i ostale priloge značajne za razmatranje i razjašnjavanje SN, koji se mogu obezbediti (fotodokumentaciju, zapisnik o izvršenoj kontroli učesnika, odnosno vozila u saobraćaju, izjave učesnika SN, izjave očevidaca SN, službene beleške i dr.).
Član 77.
Svi elementi uviđajne dokumentacije sačinjeni primenom računara, arhiviraće se u elektronskom obliku. Fotografije napravljene digitalim fotoaparatima, arhiviraće se u izvornoj formi. Fotografije napravljene analognim (klasičnim) fotoaparatom, skeniraće se i arhivirati u elektronskoj formi, ukoliko za to postoje tehnički uslovi.
Skica i situacioni plan koji nisu izrađeni uz pomoć računara, skeniraće se i arhivirati u elektronskoj formi, ukoliko za to postoje tehnički uslovi. Digitalni video snimci će se arhivirati u elektronskom obliku. Arhiviranje će se vršiti na pogodnom mediju, u skladu sa postojećim tehničkim uslovima (DVD, CD, Hard Disk ili dr.)
Oštećenje vozila sa stranim registarskim tablicama
Član 78.
Vozaču vozila sa inostranim registarskim tablicama koje je oštećeno u SN, policijski službenik će po odobrenju nadležnog starešine izdati potvrdu o oštećenjima vozila koja je utvrdio na licu mesta.
Izuzetno nadležni starešina može, nakon utvrđivanja potrebnih činjenica i dokumentovanja oštećenja vozila, izdati potvrdu o oštećenjima vozila sa inostranim registarskim tablicama i kada policijski službenik oštećenja nije utvrdio na licu mesta.
Ako vozač oštećenog vozila, kada napušta teritoriju Republike Srbije na graničnom prelazu ne pokaže potvrdu o oštećenjima vozila, a osnovano se sumnja da je to vozilo učestvovalo u saobraćajnoj nezgodi ili je na drugi način oštećeno na području Republike Srbije, policijski službenik granične policije će zadržati vozilo, dok se ne izvrše odgovarajuće provere.
Vozačima vozila koja sa vidljivim oštećenjima na graničnom prelazu ulaze na teritoriji Republike Srbije, policijski službenik granične policije izdaće potvrdu o oštećenjima vozila.
Član 79.
Potvrda o oštećenju vozila, u svrhu popravke vozila u inostranstvu, izdaće se i za vozilo domaćih registarskih oznaka oštećeno u saobraćajnoj nezgodi na području Republike Srbije.
OOddIzricanje očane knodenje zahteva za pokretanje prekršajnog
Zaštitne mere
Član 80.
Policijski službenik koji u saobraćaju na putu zatekne vozača ili instruktora vožnje da upravlja vozilom u vreme trajanja zaštitne mere ili mere bezbednosti zabrane upravljanja motornim vozilom, sprečiće ga da upravlja vozilom njegovim isključenjem iz saobraćaja i preduzeti propisane mere.
U slučaju da policijski službenik u kontroli saobraćaja zatekne ili na drugi način sazna, da je vozaču ili instruktoru vožnje izrečena zaštitna mera ili mera bezbednosti upravljanja vozilom a koja nije na snazi, o tome će sačiniti službenu belešku i dostaviti je neposrednom starešini, radi obaveštavanja teritorijalne organizacione jedinice Ministarstva unutrašnjih poslova nadležne za izvršenje zaštitnih mera, odnosno mera bezbednosti.
Gubitak registarske tablice
Član 81.
Kada vlasnik, odnosno vozač vozila prijavi gubitak ili nestanak registarske tablice, odnosno registracione nalepnice policijski službenik će ga bez odlaganja uputiti u najbližu teritorijalnu organizacionu jedinicu Ministarstva unutrašnjih poslova nadležnu za registraciju vozila, odnosno poslove stalnog dežurstva radi prijavljivanja gubitka, odnosno nestanka i pokretanja propisnog postupka.
U slučaju da je do gubitka ili nestanka registarske tablice, odnosno registracione nalepnice došlo van mesta u kojem je vozilo registrovano, policijski službenik će vlasnika, odnosno korisnika vozila, bez odlaganja uputiti u najbližu teritorijalnu organizacionu jedinicu Ministarstva unutrašnjih poslova nadležnu za poslove registracije vozila, odnosno stalnog dežurstva, koja će na zahtev vlasnika, odnosno korisnika vozila izdati potvrdu o izgubljenoj registarskoj tablici i registarske tablice za privremeno označavanje i potvrdu o njihovom korišćenju, u kojoj će biti određena maršruta, koja važi do dolaska u mesto u kojem je vozilo registrovano.
U slučaju da su izgubljene ili nestale registarske tablice za vozilo registrovano u inostranstvu, policijski službenik će postupiti na način opisan u stavu 1. i 2. ovog člana i teritorijalna organizaciona jedinica Ministarstva unutrašnjih poslova nadležna za registraciju vozila izdaće na zahtev vlasnika, odnosno korisnika vozila potvrdu o izgubljenoj registarskoj tablici, privremene registarske tablice za vozila koja se odvoze iz Republike Srbije i potvrdu o privremenoj registraciji vozila koja se odvoze iz Republike Srbije koja daje pravo korišćenja vozila na putu i može da važi najviše 15 dana.
Policija vodi evidenciju o prijavljenim izgubljenim ili nestalim registarskim tablicama i preduzima mere na njihovom pronalasku.
Prevoz lica u službenim vozilima
Član 82.
U zatvorenom prostoru policijskog vozila koje se ne može iznutra otvoriti smeju se prevoziti lica samo za službene potrebe i u broju koji je označen u saobraćajnoj dozvoli za to vozilo.
Vozilo iz stava 1. ovog člana, po pravilu, treba da ima: pričvršćena sedišta, odnosno klupe, otvor za dovod vazduha i provetravanje, ugrađen ventilator i sl, po potrebi stepenice za ulazak i izlazak lica koja se prevoze i mrežu za zaštitu staklenih površina na vozilu, pregradu između prostora za vozača i prostora za lica koja se prevoze, zaštićeni otvor (prozor) na delu zatvorenog prostora za nadgledanje lica koja se prevoze, po potrebi pokretni reflektor na vozilu i sl.
Prilikom upravljanja vozilom kada se u njemu prevoze lica vozač to čini sa povećanom pažnjom u tom smislu što će vožnju prilagoditi osobinama i stanju puta i uslovima saobraćaja.
Prelazne i završne odredbe
Član 83.
Pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u ''Službenom glasniku Republike Srbije''.
01 broj /09
U Beogradu, 2009. godine
Ministar
Ivica Dačić s.r.